عربستان سعودی و تهدید امنیتی جمهوری اسلامی ایران

در طول ماه‌های گذشته، عربستان سعودی دستخوش برخی تحولات در سطوح مختلف داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی شده است که از جمله می‌توان به گسترش روابط با ایالات متحدۀ آمریکا و خرید کلان تسلیحاتی از این کشور، تنش در روابط با قطر، انتصاب محمد بن‌سلمان به ولیعهدی و آشکار کردن روابط با رژیم صهیونیستی اشاره کرد. نکتۀ شایان توجه در همۀ این تحولات، دستمایه قرار دادن بهانۀ مقابله با نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک تهدید منطقه‌ای است. از این رهگذر، تحولات مذکور در کانون توجه نخبگان سیاسی و نظامی ایران قرار گرفته است و تحلیلگران مسائل استراتژیک با حساسیت ویژه‌ای به تهدیدهای برخاسته از آن می‌نگرند؛ اما با توجه به گوناگونی ماهیت تهدیدها و اهمیت تهدیدهای امنیتی در سرنوشت یک کشور، هدف اصلی مقالۀ پیش‌رو، واکاوی ماهیت این تهدیدهاست. بر این اساس، به طرح این پرسش پرداختیم که ماهیت تهدیدهای برخاسته از تحولات اخیر عربستان سعودی برای جمهوری اسلامی ایران چیست؟ در پاسخ به این پرسش، با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی برپایۀ استفاده از منابع کتابخانه‌ای و با عنایت به تعامل فهم و واقعیت در مکتب امنیتی کپنهاگ - که به‌عنوان رویکرد پژوهشی مقاله انتخاب شده است - این فرضیه بیان شد که به نظر می‌رسد تحولات اخیر عربستان سعودی، بیانگر تلاش این کشور برای برعهده گرفتن کارکردی محوری با هدف مهار منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران از سوی ایالات متحدۀ آمریکا است که این کارکرد به‌ویژه با به قدرت رسیدن بن‌سلمان به ولیعهدی و نگرش‌های ضد ایرانی وی، تشدید شده است و امنیت ملی جمهوری اسلامی را بیش از پیش تهدید می‌کند.